Con có niềm yêu thích với cây cối và các loài hoa, con thích được đi thăm vườn thú và hào hứng với các con vật. Cha mẹ sẽ thường cho rằng con đang tò mò với những thứ ít được nhìn thấy. Tuy nhiên, xét về góc độ khoa học, đây là biểu hiện của trí thông minh tự nhiên – một trong 8 loại hình trí thông minh được nhắc đến trong thuyết Đa trí tuệ của tiến sĩ Howard Gardner.
Trí thông minh tự nhiên là gì?
Trí thông minh tự nhiên là khả năng nhận biết và đánh giá vẻ đẹp, hình dạng và mẫu hình trong thế giới tự nhiên, là khả năng nhận biết thực vật, động vật và các thành phần khác của môi trường tự nhiên như núi đá, cây cối, hoa cỏ, đám mây… Những người sở hữu trí thông minh tự nhiên có xu hướng yêu thiên nhiên, có giác quan nhạy bén về tầm nhìn, mùi vị, âm thanh và xúc giác. Cũng vì đặc điểm này mà họ trở nên nhạy cảm với các bộ môn âm nhạc, mỹ thuật, cũng như mang trong mình rất nhiều những ý tưởng sáng tạo.
Trí thông minh tự nhiên là khả năng nhận biết và đánh giá vẻ đẹp, hình dạng và mẫu hình trong thế giới tự nhiên, là khả năng nhận biết thực vật, động vật và các thành phần khác của môi trường tự nhiên như núi đá, cây cối, hoa cỏ, đám mây… Những người sở hữu trí thông minh tự nhiên có xu hướng yêu thiên nhiên, có giác quan nhạy bén về tầm nhìn, mùi vị, âm thanh và xúc giác. Cũng vì đặc điểm này mà họ trở nên nhạy cảm với các bộ môn âm nhạc, mỹ thuật, cũng như mang trong mình rất nhiều những ý tưởng sáng tạo.
Trí thông minh thiên nhiên giúp con người có khả năng nhận thức, phân loại và hòa nhập với thiên nhiên xung quanh trội hơn những người bình thường. Ở họ có mối liên kết và sự sâu sắc với những biến động của môi trường sống bao gồm động vật, thực vật. Đây là một loại trí thông minh kỳ diệu mà con người thường bỏ qua hoặc ít được quan tâm.
Trí thông minh tự nhiên được đánh giá như thế nào?
Theo báo cáo giải mã gen của GeneStory chỉ ra, trí thông minh ngôn ngữ có thể được đo lường bằng các chỉ số:
- Năng lực và cảm hứng với thiên nhiên: là khả năng cảm nhận, hấp thụ sự tươi mới và tích cực từ môi trường tự nhiên, luôn tìm thấy những điều mới mẻ và hào hứng với không gian thiên nhiên quanh mình. Cha mẹ có thể dễ dàng nhận ra khả năng này khi con được đi chơi công viên hoặc những nơi có nhiều cây cối hoa cỏ, con sẽ thích thú, tò mò và đưa ra hàng loạt các câu hỏi vì sao.
- Sự đồng cảm với động vật: là khả năng về sự hiểu biết, kết nối và chia sẻ cảm xúc với thế giới động vật xung quanh, có thể nhận biết nhu cầu, cảm xúc và hành vi của động vật. Ví dụ như việc con rất yêu thích động vật, muốn nuôi cún, nuôi mèo hoặc con có sự thương cảm với những chú mèo hoang bên đường, những chú chim bị nhốt trong lồng…
Biểu hiện của trẻ có trí thông minh tự nhiên
Trẻ em thông minh tự nhiên thường có sự kết nối mạnh mẽ với thế giới bên ngoài hay động vật và yêu thích các hoạt động ngoài trời. Trẻ nhận biết các mô hình và các thứ liên quan đến tự nhiên một cách dễ dàng và cũng thích sưu tập các loại hoa và đá. Trẻ có thể yêu thích những câu chuyện, chương trình hay bất cứ vấn đề nào có quan hệ với động vật hay các diễn biến tự nhiên.
Một số biểu hiện của con mà cha mẹ có thể nhận biết hằng ngày như:
– Ham khám phá thiên nhiên, thích hoạt động ngoài trời
– Có hứng thú đặc biệt với những chương trình về thế giới động vật, thế giới tự nhiên trên tivi
– Thích chơi và yêu thương những con vật xung quanh mình
– Thích sưu tầm những vật liên quan đến thiên nhiên như cây, hoa, lá,…
– Hào hứng với các môn tự nhiên, sinh học
– Có mong muốn trở thành bác sĩ thú y, nhà khoa học về môi trường, động vật
– Có ý thức quan tâm và bảo vệ môi trường từ sớm.
Người nổi tiếng có trí thông minh tự nhiên vượt trội
– Charles Robert Darwin: Nhà tự nhiên học, địa chất học và sinh học người Anh, cha đẻ của thuyết tiến hóa được sử dụng rộng rãi ngày nay. Niềm yêu thích thiên nhiên và đam mê khám phá thế giới đã giúp Charles Darwin hoàn thành chuyến đi vòng quanh thế giới trong 5 năm trời, và đi đến một lý thuyết làm chấn động nền tảng khoa học của thế kỷ mười chín: Loài người có họ hàng với loài vượn. Lý thuyết của Darwin ngày nay có lẽ đã được toàn thể cộng đồng khoa học chấp nhận. Những nghiên cứu gần đây đã chứng tỏ loài người xét cho cùng, có chung một thủy tổ.
– Dame Jane Morris Goodall: Nhà linh trưởng học, tập tính học và nhân chủng học người Anh và là sứ giả hòa bình của Liên Hợp Quốc. Bà được xem là chuyên gia hàng đầu thế giới về tinh tinh. Sự liên kết và đồng cảm với động vật, đặc biệt là loài tinh tinh đã giúp bà dành gần như cả cuộc đời của mình để nghiên cứu về các mối quan hệ xã hội và gia đình của tinh tinh hoang dã trong vườn quốc gia Gombe Stream, Tanzania. Một số bộ phim tài liệu hấp dẫn của National Geographic đã lấy cảm hứng từ câu chuyện của bà như “Jane – Cuộc đời huyền thoại của Jane Goodall”
– Louis Pasteur: “Cha đẻ ngành vi sinh vật”, người đã tìm ra các loại vắc-xin hiệu quả trên 31 động vật, đồng thời cứu chữa loài người khỏi loạt các dịch bệnh nguy hiểm truyền nhiễm như bệnh dại, bệnh than, bạch hầu… Ông cũng từng được biết đến là một người có niềm đam mê lớn lao dành cho hội họa.
Trí thông minh tự nhiên có di truyền không?
Các nghiên cứu di truyền học đã chỉ ra rằng một số gen có thể ảnh hưởng đến trí thông minh tự nhiên như:
– Gen “đồng cảm” OXTR: đóng vai trò kích thích sản xuất hormone tình yêu oxytocin, thúc đẩy việc tạo ra cảm giác đồng cảm của người với động vật. Đặc biệt ở nữ giới, chất này có tác động mạnh mẽ hơn so với nam giới.
– Gen “ức chế sợ hãi” MEG3: mang biến thể được chứng minh là có tác động tăng cường ức chế cảm giác sợ hãi, đồng thời cũng tác động lên hệ thống thần kinh khen thưởng, khơi gợi cảm xúc tích cực như hài lòng, nhiệt tình hoặc hạnh phúc
Đồng thời, môi trường lớn lên và các trải nghiệm cá nhân cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và nuôi dưỡng niềm yêu thích với động vật và thiên nhiên. Những người trải qua môi trường tích cực và có những trải nghiệm tích cực với động vật từ nhỏ thường phát triển khả năng đồng cảm với động vật cao hơn. Cha mẹ có thể lựa chọn giải mã gen để biết trước “hạt mầm” trí thông minh trong con, từ đó dễ dàng nắm bắt được con yêu thích điều gì, có khả năng với lĩnh vực nào trong đời sống. Một môi trường giáo dục đúng hướng, thuận theo gen sẽ mở ra nhiều cơ hội hơn cho con phát triển bản thân.
