Tinh thần tích cực, vững vàng của Người Việt Nam
Những ngày qua, chúng ta không khỏi đau lòng khi nhìn thấy những hình ảnh, thông tin về bão Yagi và những trận lũ lụt, sạt lở sau bão tại các tỉnh phía Bắc. Bao thôn làng, thành phố chìm trong nước; người dân phải vật lộn với lũ lụt bủa vây; những ngôi nhà tốc hết mái, hàng loạt cây xanh đổ khắp các tuyến phố, bùn đất vùi lấp nhà cửa và cả con người….
Ấy thế mà, giữa những cơn mưa trắng trời, những trận giông lốc mạnh, người ta vẫn bắt gặp những nghĩa cử cao đẹp, những bàn tay nắm lấy bàn tay. Nào những xe ô tô, xe tải to chắn gió cho xe máy trên cây cầu gió lốc; những chuyến xe cứu trợ xuyên đêm; những xuồng bè đến từng nhà cứu người dân lũ lụt; bộ đội anh dũng băng lũ cứu dân, mấy thanh niên phố hò nhau kéo dẹp những thân cây to chắn ngang đường phố…
Và không thể kể đến sự lạc quan tếu đến yêu đời của một số người dân: 1 đôi bạn trẻ ngồi thưởng thức ly cafe thơm phức ngay mép nước lên; ông cụ vẫn tập chạy máy đều chân dù bão đang về; hàng xóm hò nhau bắt cá, lũ trẻ quanh làng mang áo phao và kính ra bơi… Việt Nam chúng ta vẫn lạc quan như vậy đấy.”
Tất nhiên, không phải trận bão lũ năm nay chúng ta mới nhìn thấy tinh thần tích cực này mà nó đã được bồi đắp qua những cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc ta. Có tích cực vững vàng thì hàng vạn nam nữ thanh niên xung phong trên con đường “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” vẫn “tiếng hát át tiếng bom”. Tinh thần đó lại một lần nữa bừng sáng trong đại dịch Covid-19, sức mạnh của tinh thần tích cực, vững vàng đã làm nên những gam màu tươi sáng trong vô số những câu chuyện về cuộc sống khó khăn của người Việt trong đại dịch.
Điều này đưa đến cho những người làm khoa học như GeneStory một câu hỏi rằng: “Liệu sự lạc quan tích cực, sức bật tinh thần của người Việt Nam có nằm trong gen?”
Số liệu tổng hợp từ gần 10.000 mẫu sinh học trong các dự án nghiên cứu mà GeneStory thực hiện/tham gia thực hiện, trong đó có 1,000 mẫu được giải trình tự toàn bộ hệ gen, cho thấy: quy chiếu với mô hình tính cách Big5 thì người Việt Nam có chỉ số Tinh thần – hệ thần kinh (neuroticism) thiên về trục “Tích cực, vững vàng”, hoặc ở trạng thái cân bằng – hai mức trạng thái này chiếm đến 67,8%, trong khi chỉ 32,2% bị nghiêng về trục nhạy cảm, căng thẳng. Thêm vào đó, ở Sự tận tâm (conscientiousness) thì người Việt chúng ta thiên nhiều về trục “Cẩn trọng, trách nhiệm” với 36.12% trong khi tính “Bốc đồng, bản năng” chỉ có 29%.
>> Vì vậy, từ góc độ khoa học, phần nào chúng ta có thể thấy được rằng tinh thần lạc quan, không gục ngã trước nghịch cảnh, sự tận tâm, trách nhiệm với cộng đồng “nó nằm trong gen người Việt”
Cũng theo khoa học thì tính cách một con người là sự tổng hòa từ gen và môi trường sống. Bởi thế, trong một cộng đồng mà “lá lành đùm lá rách”, tính tương thân tương ái được đề cao, thật không khó hiểu mỗi khi có biến động, khó khăn, những nghĩa cử cao đẹp giữa người với người vẫn luôn được ghi lại bằng hình ảnh, bằng lời văn, bằng những câu chuyện kể. Người dân Việt Nam ở khắp mọi miền Tổ quốc đều hướng về bất kì nơi nào đang chịu đau, chịu thiệt thòi để san sẻ gánh nặng, gửi gắm yêu thương.
Hành trình phục hồi sau mưa lũ vẫn còn dài, nhưng với tinh thần đoàn kết và sự hỗ trợ từ đồng bào cả nước, cùng với tinh thần tích cực, vững vàng, nỗ lực không ngừng của người dân miền Bắc, chắc chắn những khó khăn hiện tại sẽ qua đi. Và sớm thôi, trường học sẽ được mở trở lại, những ngôi nhà sẽ được gia cố và làm lại mái vững chắc, những mảnh đất lại xanh tươi, hoa màu trổ bông, các công trình trở lại nhịp xây dựng và phát triển. Cùng nhau, chúng ta sẽ ổn thôi.
Mạnh mẽ Việt Nam ơi!